«երաժշտություն» պիտակով գրառումները
Մանկությանս երգերից էս երգը հիշեցի։ Մարտին Յորգանց, դու մեզ խաբում էիր։ Երևի բարի նպատակներով, բայց խաբում էիր։
Մեկ-մեկ պատահում է, որ մի նախկինում ինձ անծանոթ երաժշտություն կամ կատարող եմ գտնում ու չոռս տանումա, կարողա սկսեմ օրերով նույն բանը լսել։ Տենց մի որոշ ժամանակ առաջ Գևորգի շնորհիվ իմացել էի իրանցի սանթուրահար Արդավան Կամկարի մասին։ Գևորգի մոտ դրված կատարումը դուրս շատ-շատ էր եկել։ Մինչ այդ ես մտքովս էլ չէի անց կացնում, որ իրանական երաժշտությունը կարա այդպիսին լինի (ճիշտ է, իրանական երաժշտություն առանձնապես երբեք չէի էլ լսել)։ Իմ պատկերացումներով, որոնք թերևս կարծրատիպային էին, իրանական երաժշտությունը մեր ռաբիզի մակարդակի մուղամախառը ինչ-որ զահրումար պիտի լինի, որը ես եթե խմած չլինեմ, իսկ ես չեմ խմում, երբեք չեմ լսի, բայց պարզվեց չէ, հեչ էլ պարտադիր չի։
Իհարկե, ես պատկերացում անգամ չունեմ, թե մուղամախառն երաժշտությունն ու Արդավան Կամկարի նվագածի որակի երաժշտությունը իրանական երաժշտության մեջ ինչ հարաբերակցություն ունեն և ընդհանրապես, իրանական երաժշտության մասին ոնց գաղափար չեմ ունեցել, նենց էլ մինչև հիմա չունեմ։ Բայց դա մի կողմ, ինչ էի ուզում ասեմ … էս վերջերս հիշեցի այդ Արդավան Կամկարի մասին ու ցանցում իր ուրիշ կատարումներ սկսեցի փնտրել։ Իրանական մի երաժշտական կայքում երեք ալբոմ գտա ու հիմա սաղ օրը դրանք եմ լսում։ Գեղեցկագույն երաժշտությունա։ Գտածս ալբոմներից մեկը դնում եմ բլոգումս, վայելեք այստեղ։
[jwplayer config=”Audio Player” playlistid=”2798″]
Շատ հետաքրքիր է, թե ինչպես միևնույն բանը տարբեր մարդիկ լրիվ տարբեր ձևով են ընկալում ու լրիվ տարբեր բաներ են տեսնում: Մի երկու տարի առաջ Յութուբում հայկական և ադրբեջանական օրորոցայինների էի ռաստվել ” ինչ-որ գրանտոդ ծրագրի մաս էր “Աշխարհի ժողովուրդների օրորոցայիններ”, այսօր նորից ռաստվեցի, հիշեցի: Ահա դրանք.
Ահա հայկականը.
Սա էլ ադրբեջանականը.
Օրինակ, երբ որ ես սա առաջին անգամ տեսա ու լսեցի, առաջինը ուշադրությունս գրավեց, որ ադրբեջանական օրորոցայինի մեղեդին հայկական է: Գռուլը նայելուց հետո ուշադրություն դարձրեց, որ ադրբեջանական հոլովակում չգիտես ինչու խցկել են բիբլիական և քրիստոնեական մոտիվներ ” Մասիսը հիշեցնող լեռ, աղավնիներ, գառներ և այլն: ՕԱ-ի Զիդանի ուշադրությունը գրավել էին ադրբեջանցու տարազում զենքի առկայությունը և հայկականում դրա բացակայությունը: Ընկերներիցս մեկը նայելուց հետո ասեց. “արա դե օրինակ հայկականում ինչ-որ հեծանիվ, բան-մանա երազում, եսիմ ինչ, իսկ ադրբեջանականում էն գլխից -“տղա ջան մեծանաս, չոբան ես դառնալու, ավել բանի հույս հանկարծ չունենաս, էսա””, մեկ ուրիշը, չեմ հիշում, թե ով էր, նկատեց, որ ադրբեջանական հոլովակում մարդը երեք երեխա է ունենում: Մի խոսքով: Հիմա ասածս ի՞նչա: Ոչ մի բան էլ չի, ուղղակի պահի տակ հիշեցի:
